SVETI PANTELEJMON

SVETI PANTELEJMON
(27. jul/ 9. avgust)

Sveti Pantelejmon je rođen u Nikomidiji u drugoj polovini II veka n. e., pod imenom Panteleon, kao sin rimskoga dvorskog velikodostojnika. Školovao se kod najobrazovanijih lekara onoga vremena, što je doprinelo da ubzro postane poznat i priznat medicinski stručnjak u celoj Nikomidijskoj oblasti. Svoje ime Pantelejmon, dobio je, po svedočenju Crkve, od samoga Gospoda u momentu stradanja, a značenje toga novog imena je "u svemu milostiv", tj. "svemilostiv".
Po završetku studija, mladi Pantelejmon počinje da leči farmaceutskim preparatima koje je sam spravljao koristeći se paralelno i prizivanjem imena Gospodnjeg, tj. hrišćanskim molitvama kojima se naučio od svog duhovnog oca sveštenika Ermolaja. Radio je kao dvorski lekar. Pošto se njegova slava medicinara neprestano širila, zavidne rimske dvorske vlasti su ga optužile kao političkog protivnika. Zahtevali su od njega da uspeh u svom radu pripiše paganskom božanstvu Asklepiju (Eskulapu), što je on kao hrišćanin odlučno odbio. Ovim je svesno osudio sebe na smrt. Stradao je posle dugotrajnog mučenja.
Sveti Pantelejmon je posećen mačem 27. jula 304. godine.
Kod Srba, u narodu, Sv. Pantelejmon je poznat i pod imenom Pantelej ili Pantelija.
Mnogi Srbi slave Sv. Pantelejmona kao svoju krsnu slavu, a mnogi nose ime ili prezime po njemu (Pantelija, Pantić, Pantelić,...) što svedoci o mnogovekovnoj tradiciji kulta ovog Svetog Lekara na ovim prostorima. Sveti Pantelejmon je dugo bio zaštitnik Crnogorske Države. Njegov lik se čak nalazio na crnogorskoj državnoj zastavi.
Delovi svetih moštiju ovog velikomučenika nalaze se u manastiru Hilandaru, kao i u trima crkvama u Beogradu: u hramu Rodenja Presvete Bogorodice na Kalemegdanu (crkva Ružica), zatim u hramu Svetog Arhangela Gavrila i u podvorju Moskovske patrijaršije, tj. u hramu Svete Trojice (tzv. Ruska crkva).
Sv. Pantelejmon se na ikonama predstavlja sa kutijom sa lekovima u rukama. Ovaj priznati medicinski stručnjak smatra se već skoro 2000 godina zaštitnikom medicine i farmacije.

Slavi se 27. jula po starom, odnosno 9. avgusta po novom kalendaru.